Pierwsza wzmianka o Krzeszowicach pochodzi z 1286 roku, kiedy to w osadzie Cressouicy założono sołectwo na zasadach prawa magdeburskiego. Do dziś zachował się kontrakt lokacyjny tej wsi. Przez długi okres Krzeszowice były własnością biskupów krakowskich. Wieś kilkakrotnie zmieniała swoich właścicieli. W 1625 r. opisano po raz pierwszy miejscowe źródła wód siarczanych.

Kościół św. Marcina w Krzeszowicach

Jednak w tamtym czasie nie wzbudzały one szczególnego zainteresowania, natomiast znane były jej lecznicze właściwości służące do leczenia chorób skórnych u bydła. W 1772 r. książę August Czartoryski sprowadził do Krzeszowic lekarza zdrojowego Jana Gotftyda Leonhardiego, który zainaugurował naukowe badania wód krzeszowickich, a w ich wyniku jako pierwszy podał sposoby stosowania wód siarczanych w praktyce lekarskiej. Kilka lat później, w 1778 r. ks. August zbudował pierwsze łazienki, a jego córka Izabela Lubomirska – pięć niewielkich domków kąpielowych dla bogatych kuracjuszy, budynki mieszkalne dla niezamożnych kuracjuszy, szpital dla 30 ubogich chorych, jadłodajnię i kilka innych obiektów o charakterze usługowym oraz piętrowy pałacyk Foxal (Vauxhall), klasycystyczny budynek, który pełnił funkcję rozrywkowego domu zdrojowego dla kuracjuszy, powstał także park zdrojowy. W 1822 r. na zachodnim skraju Krzeszowic odkryto nowe źródło siarczane, przy którym zbudowano szpital (dziś „stary szpital”) dla mieszkańców dóbr krzeszowickich, a w pobliżu dom schronienia dla starców i kalek. Krzeszowice uzyskały prawa miejskie w 1933 roku.

Co zwiedzić w Krzeszowicach?

Położenie miasta sprawia, iż jest ono doskonałą bazą wypadową dla osób lubiących piesze wędrówki lub rowerowe wyprawy po Jurajskim Parku Krajobrazowym.

W mieście jest Muzeum Ziemi Krzeszowickiej, prowadzone przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krzeszowickiej.

Ponadto znajdziemy tutaj klasycystyczny pałacyk Vauxhall (1783-1789), zbudowany dla Izabeli Lubomirskiej.
Pałac Potockich został zbudowany w latach 1850-1857 dla Adama Potockiego. Pałac otacza park krajobrazowy, wielkości 12,5 ha, który został założony w 1849 r. i zawiera liczne egzotyczne gatunki drzew.

Neogotycki kościół św. Marcina powstały w latach 1832-1844 z fasadą z trzema arkadami i dużą rozetą.

Jest też Kaplica św. Stanisława Biskupa i Męczennika, która mieści się w parku pałacowym. Została wybudowana w 1875 r. przez Tomasza Dudka – pokojowego hrabiów Potockich. Jeszcze w czasie służby odkupił on od jednego z okolicznych notabli trochę gruntu i kazał wybudować parterowy domek i kaplicę. Od tego momentu, jako właściciel ziemski i budowniczy kaplicy, stał się panem Tomaszem Dudkowskim. W 1908 r. swoją posiadłość wraz z kaplicą przekazał Zgromadzeniu Księży Misjonarzy, którzy wykupili sąsiednie parcele w celu wybudowania domu wypoczynkowego dla kleryków (w chwili obecnej mieści się tu Misjonarski Ośrodek Formacyjny).

W gminie znajdziemy liczne zabytki historyczne, spośród których najczęściej odwiedzane są:

• Sanktuarium Matki Boskiej Szkaplerznej w Czernej,
• drewniany kościół w Paczółtowicach,
• i ruiny zamku „Tęczyn” (Tenczyn) w Rudnie.

Co jeszcze polecisz do zwiedzania w Krzeszowicach? Napisz!