Miasto położone jest na Nizinie Wielkopolskiej, między wodami jezior Jelonek, Jeż, Świętokrzyskiego i Winiary. W tym rejonie znajduje się wiele jezior polodowcowych oraz lasy mieszane, a samo Gniezno leży na terenie dawnego jeziora plioceńskiego.
Dawniej Gniezno miało tytuł stolicy państwa polskiego i było siedzibą gnieźnieńskich arcybiskupów, a co najbardziej istotne – Gniezno było pierwszą siedzibą pierwszej metropolii kościelnej.
Miasto położone jest na siedmiu pagórkach: Lecha, św. Piotra, św. Wawrzyńca, św. Michała, Panieńskim, Krzyżackim i Żnińskim.
Atrakcje turystyczne Gniezna
Największym zabytkiem miasta jest Katedra Gnieźnieńska wraz z Wzgórzem Lecha. W katedrze znajdują się słynne Drzwi Gnieźnieńskie przedstawiające życiorys św. Wojciecha. W podziemiach katedry można zobaczyć między innymi najstarszy w Polsce napis nagrobkowy z około 1006 roku, odkryte podczas badań archeologicznych relikty budowli kamiennej z końca IX wieku, a także fragment zachowanych murów bazyliki Mieszka I.
W pobliżu Katedry na Wzgórzu Lecha znajduje się Kolegiata – zespół średniowiecznych budynków wraz z kościołem św. Jerzego oraz budynkiem Muzeum Archidiecezjalnego, w którym znajduje się między innymi: skarbiec katedralny, który po jasnogórskim i krakowskim jest najbogatszym skarbcem katedralnym w Polsce oraz Archiwum Archidiecezjalne, które posiada jedne z najstarszych i największych zbiorów kościelnych w kraju.
Niedaleko znajduje się kościół Wniebowzięcia NMP, kościół św. Antoniego i klasztor oo. franciszkanów ufundowany przez Przemysła II, około 1270 roku, zawierający grób bł. Jolenty (królewny węgierskiej z dynastii Arpadów, siostry św. Kingi, księżnej kaliskiej). Klasztor został wybudowany w stylu gotyckim z barokowym wystrojem.
W pobliżu miasta znajduje się Dolina Pojednania, w której podczas II Zjazdu Gnieźnieńskiego zasadzono drzewa pokoju. Tuż obok mieści się Kościół Św. Jana Chrzciciela i klasztor bożogrobców, a także sąd rejonowy z roku 1870 wzniesiony na miejscu, decyzją władz zaborczych klasztoru Klarysek – jest to miejsce procesu uczestników strajku szkolnego we Wrześni. Od południowej strony Wzgórza Lecha mieści się klasycystyczna Rezydencja Metropolitów Gnieźnieńskich i Prymasów Polskich oraz Rezydencja sufraganów gnieźnieńskich z pierwszej połowy XIX wieku. Od strony zachodniej katedry mieści się Plac św. Wojciecha.
Do sakralnych zabytków Gniezna zalicza się także kościół św. Trójcy – farny – w stylu barokowym, w pobliżu którego znajdują się fragmenty muru obronnego, kościoła bł. Michała Kozala wraz ze szpitalem Dziekanka oraz pięć innych kościołów. Na terenie parafii bł. Michała Kozala mieści się cmentarz, na którym znajduje się kaplica grobowa rodziny Piotrowskich z 1935.