Nazwa wsi Świątniki Górne kilkakrotnie ulegała zmianie – w roku 1389 nosiła nazwę Śwatnik, w 1455 r. Swatnyky, w 1482 r. Gorky seu Swantniky, w 1564 r. Światniki alias Górka, w 1662 r. Świątniki, w 1774 r. Górki Świątnicze, 1847 r. Świątniki Górne. Miejscowość była ściśle związana z katedrą wawelską z uwagi na pełnienie tak zwanej „stróży” w katedrze. Różne źródła donoszą również, że pierwsi mieszkańcy wsi zatrudnieni na Wawelu, oprócz pełnienia „stróży” katedry wykonywali różne prace z zakresu kowalstwa i ślusarstwa.

Przełomowym okresem dla miejscowości było sprowadzenie do Polski przemysłowca włoskiego Jana Hieronima Caccio, który to chciał powołać do życia ośrodek zbrojeniowy. Świątniki miały już zapoczątkowane rzemiosło żelazne to sprowadzeni rusznikarze uruchomili produkcję zbrojeniową jak rusznice, a następnie wyroby płatnerskie. Miejscowość stała się w połowie XVIII wieku najsilniejszym ośrodkiem ludowego przemysłu zbrojeniowego w Polsce. Jednak czas pierwszego zaboru sprawił, że miejscowa ludność musiała zacząć szukać innych rynków zbytu – mieszkańcy swoje siły skierowali w rynek kłódkarski.

Miasto nie było wolne od epidemii. W 1872 roku nawiedzała je epidemia cholery. W roku 1900 następuje załamanie gospodarcze. Rynek zbytu dla wyrobów produkowanych przez mieszkańców Świątnik kurczy się, a młodzi mieszkańcy opuszczają miejscowość. W roku 1914 z wybuchem I wojny światowej Świątniki przeżywają najcięższy okres swojego istnienia. Do służby wojskowej zostali powołani mężczyźni do 60 roku życia. Życie pozostałych kobiet, dzieci i starców w nędzy i głodzie trwało przez cały czas wojny. Przemysł kłódkarski upadł w zupełności, nie było materiału, narzędzi, sił roboczych i zbytu. Po II wojnie światowej Świątniki zaczęły pomału odzyskiwać swą świetność. Powstały spółdzielnie pracy, uruchomiono stałe połączenie autobusowe z Krakowem. W 1997 roku Świątnikom Górnym nadano prawa miejskie.

Co warto zwiedzić w Świątnikach Górnych?

Wśród świątnickich zabytków znaleźć można:

• Kościół parafialny pod wezwaniem św. Stanisława, biskupa i męczennika, wybudowany w latach 1846 – 1856. W kościele znajdują się dwa ołtarze barokowe z czarnego marmuru, obraz Matki Boskiej Łaskawej, ołtarze z drzewa sandałowego
• Zasadnicza Szkoła Zawodowa z kutą ręcznie bramą wjazdową i ozdobnym wejściem głównym
• Muzeum Ślusarstwa im. Marcina Mikuły znajdujące się w zabytkowym budynku dawnej Szkoły Ślusarskiej. W muzeum znajdują się 2 sale: w pierwszej znaleźć można eksponaty związane z kowalstwem i ślusarstwem. Odtworzono tutaj warsztaty kowalski i ślusarski z narzędziami i przyborami niegdyś w nich używanymi. W drugiej sali znajdują się eksponaty poświęcone posłudze świątników wawelskich, są to: dokumenty, stare publikacje, fotografie, ale również znajdują się w niej pamiątki związane z Czytelnią Ludową
• Izba Regionalna w Spółdzielni „Przyszłość” ze zbiorami narzędzi i urządzeń służących do ręcznego wytwarzania kłódek i zamków, zbiorami starych fotografii
• ulica Ks. Stanisława Koniecznego, przy której znajduje się dom rodziny Synowców, w którym w roku 1880 mieszkał Stanisław Wyspiański

Co jeszcze polecisz do zobaczenia w Świątnikach Górnych? Napisz!