Przewodnik: Suwalszczyzna – na krańcu świata | Praktyczny Przewodnik po Polsce

Suwalszczyzną określa się północno-wschodni kraniec Polski, obejmujący północną część województwa podlaskiego oraz wschodni skrawek województwa warmińsko-mazurskiego. Stolicą regionu są Suwałki – miasto założone przez zakon Kamedułów w XVII wieku. Elementem wyróżniającym ten rejon na tle reszty kraju jest przede wszystkim urozmaicony krajobraz oraz bogaty świat przyrody. W obrębie Suwalszczyzny znajdują się dwa pojezierza – Suwalskie i Ełckie, Puszcza Romnicka, Puszcza Augustowska oraz północna część słynnej doliny rzeki Biebrzy. Decydując się na wycieczkę do tej niezwykłej krainy, mamy do wyboru wiele wariantów aktywnego wypoczynku.

Na wschód od trasy Augustów-Suwałki rozciąga się największy kompleks leśny w naszym kraju – Puszcza Augustowska. W granicach Polski zajmuje ona powierzchnię 114 tysięcy hektarów – jest to prawie dwukrotnie więcej od Puszczy Białowieskiej. Puszcza porasta rozległą, płaską równinę Augustowską, na której znajduje się wiele jezior. Największe z nich to: Sajno, Serwy, Białe Augustowskie, Necko, Rospuda oraz Blizno. Dużą atrakcją tego terenu są malownicze szlaki kajakowe na rzekach, m.in. Rospudzie, Czarnej Hańczy oraz Kanale Augustowskim. Będąc już na miejscu, na każdym kroku znajdziemy gospodarstwa agroturystyczne oferujące wynajem i transport kajaków do dowolnie wybranego punktu. W zależności od naszych planów możemy zdecydować się na spływ kilkugodzinny, a nawet kilkudniowy, z możliwością noclegu tuż przy samej rzece – zarówno na kempingach, jak i kwaterach prywatnych.

Fragmentem Puszczy Augustowskiej zasługującym na szczególną uwagę jest Wigierski Park Narodowy, usytuowany około 4 km na wschód od Suwałk. Park oferuje liczne miejsca do plażowania nad brzegiem krystalicznie czystego jeziora Wigry oraz dobrze oznakowaną sieć szlaków pieszych i ścieżek rowerowych. Przez jezioro Wigry przepływa rzeka Czarna Hańcza, która jest atrakcyjnym szlakiem kajakowym, szczególnie na odcinku zaczynającym się przy ujściu z jeziora Wigry po jego wschodniej stronie. Jeśli planujemy wyjazd z namiotem, warto zatrzymać się na kempingach położonych na terenie parku narodowego. Kilka takich miejsc kempingowych, m.in. na południowym brzegu jeziora, w miejscowości Jastrzęby, należy do władz parku. Zaletą tych kempingów jest bezpośredni dostęp do jeziora, bliskość przyrody oraz niczym niezmącony spokój. Zachód słońca nad jeziorem Wigry przy dźwiękach gitary i blasku ogniska pozwala przenieść się w inny wymiar rzeczywistości i całkowicie zapomnieć o dniu codziennym.

Jadąc na północ od Suwałk drogą 655 po około 12 kilometrach docieramy do Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Jest to miejsce zupełnie inne od otoczenia jeziora Wigry. Suwalski Park Krajobrazowy przypomina bajkową krainę, uformowaną przez lądolód skandynawski, który pozostawił po sobie silnie pofałdowany teren z jeziorkami wytopiskowymi (powstałymi z wytopienia pojedynczych brył lodu) oraz niezliczonymi głazami narzutowymi osiągającymi nawet kilka metrów średnicy! Prawdziwą perłą tego parku jest najgłębsze polskie jezioro – Hańcza. Ze względu na swoją głębokość (około 110 m) oraz I klasę czystości wody stało się mekką dla płetwonurków, którzy przybywają tu z całej Polski. Nad brzegiem Hańczy znajdziemy wiele miejsc przygotowanych specjalnie z myślą o miłośnikach podwodnych głębin, m.in. wygodne stoły do rozłożenia sprzętu do nurkowania.
W okolicy parku funkcjonuje również sporo szkółek nurkowania, w których możemy poznać podstawy tego fascynującego sportu.

Kolejnym miejscem godnym odwiedzenia jest miejscowość Stańczyki, usytuowana około 18 kilometrów na zachód od Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Warto zapuścić się w te rejony co najmniej z dwóch powodów. Pierwszy z nich to dwa okazałe mosty kolejowe z 1917 r. i 1918 r. o wysokości 36 metrów i długości 180 metrów, przez które niegdyś biegła linia kolejowa Gołdap-Żytkiejmy. Drugim powodem popularności tego miejsca jest Puszcza Romnicka, nazywana Polską Tajgą. Puszcza znajduje się na pograniczu Polski i Obwodu Kaliningradzkiego, zaś na terenie polski zajmuje pas o szerokości około 7 km i długości 30 km. Dominującymi gatunkami drzew składającymi się na drzewostan Puszczy są sosny i świerki. Jej osobliwy krajobraz, przypominający lasy Kanady czy Skandynawii, tworzą oprócz lasów iglastych, również liczne obszary torfowiskowe czy doliny rzeczne. Zapuszczając się w te rejony, można doświadczyć osobliwego odczucia, że znajdujemy się na dalekiej północy, nie zaś w ojczystym kraju… Nieodkryte zakątki Polski naprawdę mogą zaskoczyć!

Południowy kraniec Suwalszczyzny zajmuje inne szczególne miejsce – Biebrzański Park Narodowy. To największy park narodowy w Polsce. Utworzono go w celu ochrony cennych obszarów bagiennych, które są miejscem bytowania aż 271 gatunków ptaków! To prawdziwa gratka dla ornitologów oraz miłośników podglądania ptactwa, którzy przybywają nad Biebrzę z całej Europy. Zatrzymując się na kempingach znajdujących się na terenie parku narodowego, często można usłyszeć język naszych zachodnich sąsiadów, głównie Niemców, Holendrów czy Francuzów, którzy przemierzają Europę w poszukiwaniu tego unikalnego miejsca. To właśnie dla takich pasjonatów przyrody na terenie parku przygotowano wiele wysokich platform obserwacyjnych, z których można podziwiać niezwykłe okazy ptaków. Można także wybrać się na tzw. BirdWatching, czyli wycieczki przyrodnicze z przewodnikiem, znającym ciekawe zakamarki ptasich lęgowisk. Wspaniałą przygodą może być także niespieszny spływ Biebrzą – kajakami lub drewnianymi tratwami. Spływ tratwą sprawdza się doskonale w przypadku większej grupy, ponieważ na jej pokład z powodzeniem mieści się 6 – 8 osób. Tratwy zwykle posiadają domek z 2 lub 3 pryczami, na których można się schronić w nocy, podczas gdy reszta załogi może spać pod chmurką lub w namiocie ustawionym na tratwie.

Suwalszczyzna jest niezwykłym regionem naszego kraju, charakteryzującym się przepięknymi krajobrazami oraz oferującym aktywnym turystom moc wrażeń. Trzeba jednak przyznać, że to zakątek wciąż nieodkryty i mało popularny. Czas więc pokazać poszukiwaczom przygód, że są jeszcze miejsca w naszym kraju, gdzie natura wciąż wygrywa z cywilizacją. Zatem w drogę! Kierunek północny-wschód. Wymagany ekwipunek: namiot, aparat fotograficzny, mapa i niespożyte pokłady energii!